به گزارش ایلام بیدار، مراسم اربعین، مراسمی است که هر ساله در ماه صفر برگزار میشود و مسلمانان از سراسر جهان به شهر کربلا در عراق سفر میکنند تا در آن شرکت کنند. در این مراسم، مسلمانان به زیارت حضرت امام حسین (ع) و یارانش میپردازند. این مراسم به دلیل اهمیت تاریخی و مذهبی آن، همواره موردتوجه و بررسی قرار گرفته است. در برخی از منابع، نقد و بررسی مسائل فرهنگی اربعین و شبهات پیادهروی زیارت اربعین مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین، تحلیل مبنای تاریخی اربعین حسینی و نقد سینما به ظرفیتهای مغفول مانده ساخت آثار اربعینی نیز در برخی از منابع موجود است.
در میزگردی با حضور مهدی محمدی مدرس دانشگاه، علی حسینی کارشناس مسائل سیاسی، حسین عبدی مدرس دانشگاه، حجتالاسلام محمدصادق نوری رئیس اداره تبلیغات اسلامی مهران، ابعاد اربعین 1402 مورد بررسی قرار گرفت؛ مشروح این میزگرد را در زیر میخوانیم:
چه مسائل فرهنگی در اربعین وجود دارد؟
مهدی محمدی مدرس دانشگاه گفت: مراسم اربعین حسینی به دلیل اهمیت تاریخی و مذهبی آن، همواره موردتوجه و بررسی قرار گرفته است. در برخی از منابع، نقش فرهنگی تجمع اربعین حسینی و فرهنگسازی در این مراسم مورد بررسی قرار گرفته است. در این مراسم، مسلمانان با هر خردهفرهنگ و لهجه زیر یک پرچم، گرده میآیند و این مراسم میتواند موجب مبادله فکری و فرهنگی برای همافزایی عناصر سازنده سبک زندگی و فرهنگ اصیل اسلامی شود. همچنین، در برخی از منابع، بیتوجهی به مسائل فرهنگی در پیادهروی اربعین مورد غفلت قرار گرفته است و باید در حوزه اربعین مسائل فرهنگی در اولویت باشد. در این مراسم، با تولید نمایشهای مختلف، مستند و فیلم و یا با استفاده از فضای مجازی، فرهنگسازی و انتقال فرهنگ شیعی به چهرهبهچهره، صورت میپذیرد.
چه اهمیتی برای سیاستگذاری در اربعین وجود دارد؟
علی حسینی کارشناس مسائل سیاسی پاسخ به این سؤال گفت: مراسم اربعین حسینی به دلیل اهمیت تاریخی و مذهبی آن، همواره موردتوجه و بررسی قرار گرفته است. این مراسم دارای کارکردهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی متعددی است که میتواند برای سیاستگذاری مورداستفاده قرار گیرد. برخی از این کارکردها عبارتند از:
افزایش همبستگی و وحدت ملی در عراق
افزایش اقتدار شیعیان
ارتقای معنویت و رشد انسانی
نقش پررنگ مردمیبودن مراسم اربعین در اهمیت و عظمت آن
وی افزود: بنابراین، برای سیاستگذاری در اربعین میتوان از این کارکردها استفاده کرد و برنامههایی را برای تقویت همبستگی و وحدت ملی، افزایش اقتدار شیعیان، ارتقای معنویت و رشد انسانی و تأکید بر مردمیبودن مراسم اربعین حسینی تدوین کرد.
چه کارکردهای سیاسی اجتماعی در اربعین وجود دارد؟
علی حسینی کارشناس مسائل سیاسی در ادامه خاطرنشان کرد: کارکردهای سیاسی و اجتماعی مراسم اربعین حسینی عبارتند از:
افزایش همبستگی و وحدت ملی در عراق
افزایش اقتدار شیعیان
تأکید بر مردمیبودن مراسم اربعین حسینی
ارتقای معنویت و رشد انسانی
ایجاد فرصتی برای بیان نیازها و مطالبات مردم
ایجاد فضایی برای تبادل نظر و تعامل بین مسلمانان از سراسر جهان
ایجاد فضایی برای ترویج ارزشهای اسلامی و انسانی
بنابراین، مراسم اربعین حسینی دارای کارکردهای سیاسی و اجتماعی متعددی است که میتواند برای سیاستگذاری و تدوین برنامههای مرتبط با این حوزهها مورداستفاده قرار گیرد.
چه مؤلفههایی در کارکردهای سیاسی اجتماعی اربعین وجود دارد؟
حسینی در ادامه گفت: مؤلفههای کارکردهای سیاسی و اجتماعی مراسم اربعین حسینی عبارتند از:
همبستگی و وحدت ملی
افزایش اقتدار شیعیان
مردمیبودن مراسم
ارتقای معنویت و رشد انسانی
بیان نیازها و مطالبات مردم
تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان از سراسر جهان
ترویج ارزشهای اسلامی و انسانی
وی بیان داشت: بنابراین، مؤلفههای کارکردهای سیاسی و اجتماعی مراسم اربعین حسینی شامل ارتقای همبستگی و وحدت ملی، افزایش اقتدار شیعیان، تأکید بر مردمیبودن مراسم، ارتقای معنویت و رشد انسانی، بیان نیازها و مطالبات مردم، تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان از سراسر جهان و ترویج ارزشهای اسلامی و انسانی است.
چه تفاوتهایی بین کارکردهای سیاسی و فرهنگی اربعین وجود دارد؟
حسینی خاطرنشان کرد: کارکردهای سیاسی و فرهنگی اربعین حسینی بهعنوان یکی از آیینهای دینی که بهصورت جمعی و توأم بااحساس و دارای هدف برگزار میشود، نقشها، ظرفیتها، مؤلفهها و اهداف متفاوتی دارند. در ادامه تفاوتهای کارکردی سیاسی و فرهنگی اربعین حسینی بیان شده است:
کارکردهای سیاسی اربعین حسینی:
حسینی در ادامه با اشاره به کارکردهای سیاسی اربعین گفت: تقویت همبستگی و اتحاد اسلامی و شیعیان در سطح جهانی
ارائه پیامهای سیاسی و اجتماعی به دنیای اسلامی و غیراسلامی
نشاندادن قدرت و تعداد شیعیان در جهان به دنیای خارج از ایران
تقویت هویت شیعیان و ترویج ارزشهای دینی و انسانی در جامعه
کارکردهای فرهنگی اربعین حسینی:
ترویج ارزشهای دینی و انسانی در جامعه
حفظ و نگهداری از تاریخ و فرهنگ اسلامی و شیعی در جامعه
ترویج فرهنگ زیارت و تشویق به زیارت اماکن مقدس در جامعه
ترویج هنر و ادبیات اسلامی و شیعی در جامعه
وی خاطرنشان کرد: بهطورکلی، کارکردهای سیاسی اربعین حسینی بیشتر به جهت تقویت همبستگی و اتحاد اسلامی و شیعیان در سطح جهانی و ارائه پیامهای سیاسی و اجتماعی به دنیای اسلامی و غیراسلامی است. درحالیکه کارکردهای فرهنگی اربعین حسینی بیشتر به جهت ترویج ارزشهای دینی و انسانی در جامعه و حفظ و نگهداری از تاریخ و فرهنگ اسلامی و شیعی در جامعه است.
چه نقشها و ظرفیتهایی در کارکردهای فرهنگی اربعین وجود دارد؟
مهدی محمدی مدرس دانشگاه در پاسخ این سؤال گفت: کارکردهای فرهنگی اربعین حسینی شامل نقشها و ظرفیتهای مختلفی است که در زیر به آنها اشاره میشود:
فرهنگسازی و احیای ارزشهای انسانی: یکی از اهداف مهم دین و بعثت انبیا، فرهنگسازی و احیای ارزشهای انسانی است. در این راستا، آیین اربعین حسینی میتواند شیوهای برای احیای این ارزشها باشد.
تشریفات دینی: آیین اربعین حسینی بهعنوان یکی از آیینهای دینی، شامل تشریفات و مناسک مختلفی است که مردم در طول آنها به عبادت و مناسک مشغول میشوند.
توسعه گردشگری: هر ساله میلیونها زائر از سراسر جهان به اربعین حسینی سفر میکنند که این میتواند ظرفیت بسیار بزرگی برای توسعه گردشگری در منطقه فراهم کند.
تأثیرگذاری سیاسی و اجتماعی: اربعین حسینی بهعنوان یکی از بزرگترین تجمعات جهان، میتواند تأثیرگذاری بسیاری در حوزههای سیاسی و اجتماعی داشته باشد.

شکلگیری اندیشههای تمدنی: اربعین حسینی میتواند شکلگیری اندیشههای تمدنی در دولایه عمومی و تخصصی را تسهیل کند.
تأثیرگذاری بر فرهنگ و هنر: اربعین حسینی میتواند تأثیرگذاری بسیاری در حوزههای فرهنگ و هنر داشته باشد، از جمله تأثیرگذاری بر شعر، نویسندگی، نقاشی و موسیقی
چه تأثیراتی برای جامعه و سیاستگذاری دارد که میلیونها نفر در اربعین حضور دارند؟
مهدی محمدی مدرس دانشگاه در پاسخ این سؤال گفت: حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی تأثیرات متعددی بر جامعه و سیاستگذاری دارد. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
افزایش همبستگی و وحدت ملی در عراق
افزایش اقتدار شیعیان
افزایش تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان از سراسر جهان
ایجاد فضایی برای بیان نیازها و مطالبات مردم
ارتقای معنویت و رشد انسانی
ترویج ارزشهای اسلامی و انسانی
افزایش شناخت و آگاهی از تاریخ و فرهنگ اسلامی
افزایش توجه به مسائل اجتماعی و اقتصادی
وی افزود: بنابراین، حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی میتواند بهعنوان یک فرصت برای تقویت همبستگی و وحدت ملی، افزایش اقتدار شیعیان، تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان، بیان نیازها و مطالبات مردم، ارتقای معنویت و رشد انسانی، ترویج ارزشهای اسلامی و انسانی، افزایش شناخت و آگاهی از تاریخ و فرهنگ اسلامی و افزایش توجه به مسائل اجتماعی و اقتصادی در جامعه و سیاستگذاری مورداستفاده قرار گیرد.
چه تأثیراتی بر اقتصاد کشور دارد که میلیونها نفر در اربعین حضور دارند؟
حسین عبدی مدرس دانشگاه در پاسخ به این سؤال گفت: حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین تأثیرات متعددی بر اقتصاد کشور دارد. در زیر به برخی از این تأثیرات اشاره میشود:
توریسم: حضور میلیونها زائر در مراسم اربعین، باعث افزایش توریستهای داخلی و خارجی در کشور میشود و در نتیجه، درآمد بسیاری از افراد و صنایع مرتبط با گردشگری افزایش مییابد.
تأثیر بر بازار مسکن: با حضور زائران در شهرهای مختلف کشور، قیمت مسکن در این شهرها افزایش مییابد.
تأثیر بر بازار کار: با حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین، بسیاری از افراد بهعنوان کارگر در صنایع مختلف به کار گرفته میشوند و در نتیجه، اشتغال بسیاری از افراد افزایش مییابد.
تأثیر بر بازار مواد غذایی: با حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین، تقاضای بسیاری از مواد غذایی افزایش مییابد و در نتیجه، قیمت برخی از مواد غذایی نیز افزایش مییابد.
تأثیر بر حملونقل: با حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین، تأمین حملونقل برای آنها چالشهایی را به دنبال دارد و در نتیجه، قیمت بلیطهای حملونقل نیز افزایش مییابد.
تأثیر بر صنایع مرتبط با مراسم اربعین: با حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین، صنایع مرتبط با این مراسم مانند صنایع تولیدی پوشاک، صنایع تولیدی محصولات غذایی و... رونق بیشتری پیدا میکنند و در نتیجه، اشتغال بسیاری از افراد در این صنایع افزایش مییابد.
بنابراین، حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین تأثیرات بسیاری بر اقتصاد کشور دارد که در بالا به برخی از آنها اشاره شد.
چه تأثیراتی بر محیطزیست دارد که میلیونها نفر در اربعین حضور دارند؟
حسین عبدی مدرس دانشگاه در پاسخ به این سؤال گفت: حضور میلیونها نفر در اربعین تأثیرات متعددی بر محیطزیست دارد که عبارتند از:
ترافیک: حضور بیش از 4 میلیون زائر در اربعین باعث افزایش ترافیک در مناطق اطراف مسیر حرکت آنها میشود.
زبالهها: حضور زیاد زائران در اربعین باعث تولید زبالههای بسیار زیادی میشود که نیاز به دفع آنها دارد.
آلودگی هوا: حضور بیش از 4 میلیون نفر در اربعین باعث افزایش آلودگی هوا در مناطق اطراف مسیر حرکت آنها میشود.
مصرف آب: حضور زیاد زائران در اربعین باعث افزایش مصرف آب در مناطق اطراف مسیر حرکت آنها میشود.
تأثیرات اجتماعی: حضور زیاد زائران در اربعین باعث ایجاد تأثیرات اجتماعی مثبتی مانند افزایش همبستگی و همدلی در بین زائران میشود.
چه تأثیراتی بر سلامتی جامعه دارد که میلیونها نفر در اربعین حضور دارند؟
حسین عبدی مدرس دانشگاه در پاسخ به این سؤال گفت: حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی میتواند تأثیرات متعددی بر سلامتی جامعه داشته باشد. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
افزایش همبستگی و وحدت ملی که میتواند بهعنوان یک عامل مهم در افزایش سلامت جامعه محسوب شود.

افزایش تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان از سراسر جهان که میتواند بهعنوان یک فرصت برای انتقال تجربیات و دانشهای پزشکی و بهداشتی مورداستفاده قرار گیرد.
ارتقای معنویت و رشد انسانی که میتواند بهعنوان یک عامل مهم در افزایش سلامت روحی و روانی جامعه محسوب شود.
افزایش توجه به مسائل بهداشتی و بهداشت عمومی که میتواند بهعنوان یک فرصت برای آموزش و اطلاعرسانی درباره مسائل بهداشتی و پیشگیری از بیماریها مورداستفاده قرار گیرد.
بنابراین، حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی میتواند بهعنوان یک فرصت برای افزایش همبستگی و وحدت ملی، تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان، ارتقای معنویت و رشد انسانی و افزایش توجه به مسائل بهداشتی و بهداشت عمومی در جامعه مورداستفاده قرار گیرد.
چه تأثیراتی بر سلامتی جامعه اطراف اربعین دارد؟
حسین عبدی مدرس دانشگاه در پاسخ به این سؤال گفت: حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی ممکن است تأثیرات متعددی بر سلامتی جامعه اطراف داشته باشد. برخی از این تأثیرات عبارتند از:
افزایش شناخت و آگاهی از مسائل بهداشتی و بهداشت عمومی
افزایش توجه به مسائل بهداشتی و پیشگیری از بیماریها
افزایش تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان از سراسر جهان که میتواند بهعنوان یک فرصت برای انتقال تجربیات و دانشهای پزشکی و بهداشتی مورداستفاده قرار گیرد.
افزایش همبستگی و وحدت ملی که میتواند بهعنوان یک عامل مهم در افزایش سلامت جامعه محسوب شود.
ارتقای معنویت و رشد انسانی که میتواند بهعنوان یک عامل مهم در افزایش سلامت روحی و روانی جامعه محسوب شود.
وی افزود: بنابراین، حضور میلیونها نفر در مراسم اربعین حسینی میتواند بهعنوان یک فرصت برای افزایش شناخت و آگاهی از مسائل بهداشتی و بهداشت عمومی، توجه به مسائل بهداشتی و پیشگیری از بیماریها، تعامل و تبادل نظر بین مسلمانان، افزایش همبستگی و وحدت ملی و ارتقای معنویت و رشد انسانی در جامعه اطراف مراسم مورداستفاده قرار گیرد.
شبهات پیادهروی اربعین
حجتالاسلام محمدصادق نوری رئیس اداره تبلیغات اسلامی مهران در خصوص شبهات اربعین گفت: پیادهروی اربعین هر ساله توسط میلیونها زائر انجام میشود و برخی افراد شبهاتی درباره آن مطرح میکنند. در ادامه به پاسخ به برخی از این شبهات پرداخته میشود:
شبهه اول: پیادهروی اربعین اختلاط زن و مرد را به دنبال دارد.
پاسخ: پیادهروی اربعین برای زنان و مردان جداگانه برگزار میشود و هیچگونه اختلاطی بین آنها وجود ندارد
شبهه دوم: پیادهروی اربعین اضراری برای سلامتی زائران دارد.
پاسخ: پیادهروی اربعین با رعایت نکات بهداشتی و پزشکی انجام میشود و هیچگونه اثر ضرری برای سلامتی زائران ندارد
شبهه سوم: پیادهروی اربعین هزینههای زیادی را به دنبال دارد.
پاسخ: پیادهروی اربعین هزینههایی را برای زائران دارد، اما این هزینهها برای بسیاری از زائران قابلپرداخت هستند و همچنین بسیاری از مردم ایران و کشورهای دیگر برای حمایت از زائران اربعین هزینه میکنند
شبهه چهارم: پیادهروی اربعین ابداع جمهوری اسلامی است.
پاسخ: پیادهروی اربعین از دوران اولیه اسلام و حتی قبل از آن وجود داشته است و ابداع جمهوری اسلامی نیست
بهطورکلی، پیادهروی اربعین یکی از مهمترین مراسمهای دینی در جهان است و هر ساله میلیونها زائر از سراسر جهان در آن شرکت میکنند.
چه پاسخهایی برای شبهات پیادهروی اربعین وجود دارد؟
حجتالاسلام محمدصادق نوری رئیس اداره تبلیغات اسلامی مهران در خصوص پاسخ اربعین گفت: برای شبهات پیادهروی اربعین، پاسخهای مختلفی وجود دارد که در مقالات مختلفی بررسی شدهاند. در زیر به برخی از این پاسخها اشاره میکنیم:
پیادهروی اربعین، خودآزاری نیست؛ بلکه یک ریاضت شرعی است که در مسیر انسانیت و مبارزه با ظلم و نفرت از ظلم است
پیادهروی اربعین، یکی از عمدهترین علل این است که مسلمانان بهعنوان دنبالکنندگان امام حسین (ع)، بهخاطر یادآوری شهادت او و همراهانش در کربلا، بهسوی کربلا حرکت میکنند
پیادهروی اربعین، یکی از رسوم مذهبی مسلمانان است که از زمان امام حسین (ع) شکلگرفته و هر ساله در ماه محرم برگزار میشود
پیادهروی اربعین، به دلیل اینکه در طول مسیر آن، مسلمانان با مشکلات و مشقتهایی مانند گرما، سرما، خستگی و... مواجه میشوند، یکی از راههایی است که مسلمانان میتوانند با آن، به روحانیت و تقوا نزدیک شوند
پیادهروی اربعین، به دلیل اینکه در طول مسیر آن، مسلمانان با همدیگر آشنا میشوند و با هم ارتباط برقرار میکنند، یکی از راههایی است که میتواند به افزایش همبستگی و اتحاد مسلمانان کمک کند
پیادهروی اربعین، به دلیل اینکه در طول مسیر آن، مسلمانان با محیط طبیعی و معماری شهرهای اطراف آشنا میشوند، یکی از راههایی است که میتواند به ارتقای فرهنگ و هنر اسلامی کمک کند
در کل، پاسخ به شبهات پیادهروی اربعین، بستگی به موضوع و شبهه مطرح شده دارد و میتواند متفاوت باشد.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که اربعین یک مجموعه کامل و مفید است که در زمینههای پیشرفت را به دنبال دارد.
در کل، پاسخ به شبهات پیادهروی اربعین، بستگی به موضوع و شبهه مطرح ش………………….ده دارد و میتواند متفاوت باشد.
انتهای خبر/ر
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد