خلیل کمربیگی:سال گذشته در متنی که نوشتم از وزوزهای چهل سالگی گفتم و آن چهل ساله، ادامه بحث را به آینده موکول نمود. چند شب پیش که داشتم برای خواب آماده می شدم بر بالینم حاضر شد و سلام کرد. شناختمش؛ همان آشنای قدیمی بود؛ وزوز کننده ی مشهور، که هرگاه سراغم می آید ذهنم را به هم می ریزد و افکارم را جلا می دهد. پس از مکثی کوتاه؛ با سوالی دیگر ذهنم را درگیر ساخت.
گفت: فلانی از شما گِله ای دارم. گفتم: گِله ات را بگو. گفت: چرا وقتی در باره ی معیارهای انتخاب شغل و بر عهده گرفتن نقش های مدیریتی سخن گفتی، اصلی ترین آن را نگفتی؟ گفتم اصلی ترین آنها توانایی، استعداد، مهارت و علاقه بود که مطرحش کردم. گفت: واقعاً باور دارید که برای بر عهده گرفتن شغل و یا یک نقش مدیریتی، توانایی و استعداد اصل است؟ گفتم پس به نظرتان چه چیزی اصل است؟ گفت: حرف من حرف همان نوجوان چهارده ساله ای است که وسط صحبت هایت پرید و گفت: "والله آقا هر کسی،"کسی"داشته باشد به این چیزها احتیاجی ندارد"؛ اما تو، جوابی به او ندادی و سرسری از کنار مساله گذشتی. گفتم: آخه اگر این نوجوان که آینده ی این جامعه است از امروز ملاکش را توانایی، استعداد و مهارت نگذارد آخر و عاقبت این جامعه چه می شود؟.
سپس پرسید اگر این باور شماست؛ می توانی 10 نفر را نام ببرید که در دهه ی اخیر در ایلام بدون "کَس" و "دَس" و تنها بر اساس این مواردی که ذکر کرده اید، به نقش های مدیریتی دست یافته باشند؟ گفتم: اجازه بده فکر کنم. پس از چند لحظه ای چند اسم را برایش مرور کردم. یکی یکی نشست و اطلاعات همه را جلوی پایم انداخت؛ گفت فلانی که می گویی، تا معاونت اداره ... را گرفت 8 نفر واسطه گذاشت. فلانی که می گویی 27 نفر برایش رو انداختند تا مدیر ... شد. فلانی که رییس سازمان ... شد، برایش ... زنگ زد و کار را جور کرد. همین طوری که داشت ادامه می داد از فردی نام برد و از واسطه هایی برایش سخن به میان آورد که سرم شروع به سوت کشیدن کرد. آخه من هرگاه در تفریحات با او هستم، نمازم را پست سرش می خوانم. گفتم فلانی شاید خودش خبر ندارد و دیگران دارند این همه خواهش و تمنا برایش می کنند. گفت: اتفاقاً خودش هم با ... و .... برای جور کردن کار ارتباط گرفته است.
وزوزهای این چهل ساله افکارم را به هم ریخت و خوابم را آشفته کرد. من که تا امروز فکر می کردم، معیار بر عهده گرفتن نقش های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در این جامعه را باید در همان مفهوم شایستگی جستجو کنم، از امشب به بعد باید بپذیرم که معیار"کَس"و"دَس"است نه شایستگی، استعداد، توانایی و لیاقت؟
شبانگاه این چهل ساله اصرار داشت تکلیفم را روشن کند. پرسید: با این مباحث همچنان می خواهی درب افکارت بر پاشنه ی آرمان ها بچرخد و از آنها سخن بگویی، یا واقعیت های این جامعه را لحاظ می کنید؟با خودم اندیشیدم راستی چند نفر را می توانم بیابم که بدون داشتن "کَسی" و "دَستی" به جایی رسیده اند؟
دیشب که به مساله بیشتر اندیشیدم، دیدم گسلی در این جامعه در حال شکل گیری است که بین"کَس داران"و"بی کَسان"به وجود آمده است. این گسل اجتماعی نه تنها در عرصه ی کار و شغل و مدیریت، بلکه در عرصه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، سیاسی،اجتماعی و حتی رویه های قضایی سر برآورده و افراد زیادی به این احساس رسیده اند که تا "کَسی" نداشته باشند نمی توانند حتی به حقوق شهروندی خود نیز دست یابند تا چه رسد به دریافت مزایای اجتماعی.
به نظر می رسد شکاف های اجتماعی هر روز در این جامعه بیشتر و بیشتر می شوند، "کسی" و "دستی" نیست تا از میزان این شکاف ها بکاهد. گویا "کَس ها" و "دست ها" برای افزودن بر میزان گسل های اجتماعی دست در دست هم نهاده اند تا این جامعه نتواند به سر منزل مقصود برسد. این چهل ساله دوباره مرا از اسب آرمان پیاده کرد و بر واقعیت زمین نشاند. به من فهماند که بین آرمان ها و واقعیت های این جامعه، هر روز شکاف های عمیقی در حال رخ دادن است، باید از شعار دادن بپرهیزیم و تکلیف خود را با واقعیت های این جامعه روشن سازیم.
به راستی از چهل سالگی که عبور می کنید، به این احساس دست می یابی که باید سیستم ذهنت را با واقعیت ها، ریکاوری کنید و ببینید بین "آن چه را آموخته اید" با "آن چه وجود دارد" چقدر فاصله افتاده است؟ تا بتوان به فاصله ی بین آرمان و واقعیت در یک جامعه دست یافت.
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد