دکتر آسیه مهدی پور:: این روزها خبر اعتراضات گسترده شهرهای مختلف آمریکا از فرگوسن تا نیویورک در واکنش به رای دادگاه پلیس آمریکایی قاتل نوجوان سیاه پوست به یکی از مهمترین خبر رسانه ها و شبکه های مجازی تبدیل شده است.
موج تظاهرات گسترده مردمی آن هم در کشوری که خود را الگوی آزادی و برابری حقوق شهروندی و مدینه فاضله دنیا می داند برای همگان جای شگفتی است.
چرا که هرگاه از کشتار و اعتراض و نابرابری سخن به میان می آید ناخواگاه دنیا باید به سمت خاورمیانه یا آفریقا متوجه شود و نه به سوی اتوپیای آزادی و برابری.
اما گویی این روزها تکرار نقض حقوق شهروندی و ادامه تبعیض نژادی افکار عمومی را سخت به خود مشغول داشته است.
شاید برخی ها ماجرای کشته شدن یک نوجوان سیاه پوست در شهر فرگوسن را اتفاقی بدیمن برای آمریکا بدانند که خیلی اشتباهی یا اتفاقی یک پلیس وظیفه شناس سفید پوست برای تامین امنیت دست به این کار می زند اما بدون شک آنهایی که تاریخ آمریکا، نظام برده داری، گروههای نژاد پرست از جمله کوکلاکس کلان را می شناسند و یا از بنیادگرایی راست گراههای مسیحی خبر دارند به خوبی می دانند که کشته شدن نوجوان سیاه پوست در شهر فرگوسن ریشه ای فکری، هویتی و فرهنگی درایالات متحده دارد.
شاید برخی اینگونه بیاندیشند که بعد از اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده در ۹ ژوئیه ۱۸۶۸ سیاهپوستان به عنوان شهروندان آمریکایی به حساب می آیند و از دهه ۱۹۶۰ به بعد دیگر از نژاد سیاه در ادبیات سیاسی و اجتماعی آمریکا کمتر استفاده می شود و به جای آن از آمریکایی های آفریقایی تبار نام می برند، و سال های زیادی است که بسیاری از چهره های سرشناس و تعیین کننده ایالات متحده در رأس آن باراک اوباما خود از تبار آفریقایی های سیاه پوست است و اینها همه ازموفقیت فرهنگ برابری و آزدای خواهی در این قاره تازه حکایت دارد.
اما تکرار تبعیض ها علیه سیاه پوستان و فعالیت آزادانه گروههای نژاد پرست در آمریکا همه نشان از سطحی بودن قوانین و ریشه دار بودن نظام تقابل سیاه و سفید درفرهنگ امریکایی دارد.
سالهای زیادی است که متفکرین غرب با نگاه خود انتقادی منطق تقابلی فلسفه غرب را که به برتری و سلطه یک طرف تقابل منجر می شود را نقد می کنند و آنرا بزرگترین آفت فرهنگ و تفکر غرب می دانند.
سالهای زیادی است که دو گانه نژادی سفید/سیاه با برتری سفید به همه جا تسری پیدا کرده است و سفید پوستان غربی خود را نژاد برتر و حاکمان دنیا می دانند و این روزها با وجود نقدهای تند و تیز متفکرین و فیلسوفان پست مدرنی چون ژاک دریدا به منطق تقابلی فلسفه غرب، همچنان دوگانه سفید و سیاه بر فرهنگ و قوانین واندیشه انگلو امریکایی سایه افکنده است و گویی موج اعتراضات به کشته شدن نوجوان سیاه پوست آن هم به دست پلیسی که باید امنیت شهروندان را تضمین کند نشان می دهد فرهنگ ذات گرا، برتری جو و سیاه و سفید آمریکا نمی تواند صرفا با تکیه بر اصلاحیه قانون اساسی و ادعای رعایت حقوق شهروندی تاریخ برده داری و نژادپرستی و ظلم هایی که علیه سیاهان و رنگین پوستان اعمال می کند را از سیمای خود بزداید.
اصلاحیه چهاردهم قانون اساسی ایالات متحده (به انگلیسی: Fourteenth Amendment to the United States Constitution) مصوبه ژوئیه ۹ سال ۱۸۶۸ کنگره آمریکا[۱]، از قوانین مهم آمریکا در باب قوانین شهروندی آمریکا است.
این متمم رسماً سیاهپوستان آمریکا را نیز بعنوان شهروند آمریکا شناخت.
منبع:ایلام رصد