به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، استان ایلام با فرهنگ غنی و تاریخچه‌ای کهن، همواره به شیوه‌های مختلف سرگرمی و بازی‌های سنتی شناخته شده است. از گذشته‌های دور، مردم ایلام با توجه به نوع زندگی و معیشت خود، به برگزاری مراسمات شاد و اوقات فراغت پرداخته‌اند. اما در سال‌های اخیر، با ورود مشاغل و مشکلات فراوان زندگی، و همچنین رواج سرگرمی‌های متنوع و مدرن، این نوع بازی‌ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در حال حاضر، مردان و زنانی که سن و سال بیشتری دارند، عمدتاً به یادآوری خاطرات و شوخی‌های گذشته می‌پردازند، در حالی‌که نسل‌های جوان‌تر تمایل دارند به بازی‌های مختلفی بپردازند که بیشتر آن‌ها از طریق مدارس آموخته‌اند.
در این گزارش، به بررسی بازی‌های سنتی ایلام، به‌ویژه بازی «کلاوروان» پرداخته خواهد شد و نظرات کارشناسان در این زمینه ارائه می‌گردد.
بازی‌های سنتی ایلام
حسین ندیمی، کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: مردم ایلام با فرهنگ غنی خود، به انواع بازی‌ها و سرگرمی‌های مختلفی پرداخته‌اند که از دیرباز در مراسمات جشن و آرامش وجود دارد. با این حال، امروزه به دلیل مشکلات متفاوت زندگی و رواج سرگرمی‌های مدرن، بازی‌های سنتی و محلی کمتر اجرا می‌شوند. در این ایام، خانواده‌ها می‌توانند با ایجاد فضاهای مناسب و یادآوری این بازی‌ها، به حفظ فرهنگ و هویت خود کمک کنند.
وی افزود: زنان بیشتر در شب‌ها فرصتی دارند که به انجام بازی‌هایی مثل (گل و پوچ) بپردازند که فضای خوبی برای برقراری ارتباطات اجتماعی فراهم می‌کند. دختران و نوجوانان بیشتر به بازی‌های مختلفی می‌پردازند تا هم از لحاظ اجتماعی و هم روحی و ذهنی تقویت شوند. این بازی‌ها تنها جنبه سرگرمی ندارند بلکه به تقویت روحیه همکاری و همبستگی نیز کمک می‌کنند.
تأثیرات بازی‌ها بر جوانان
فاطمه باقری کارشناس مسائل خانواده با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: بازی‌ها و سرگرمی‌های سنتی نه تنها آثار مثبتی بر روی روحیه جوانان دارد، بلکه به تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی نیز کمک می‌کند. این مبادلات فرهنگی به فرزندان ما یاد می‌دهد که چقدر مهم است تا زمان خود را به روش مناسب بگذرانند و از ارزش‌های فرهنگی بهره‌مند شوند.
وی افزود: کارکرد بازی‌های سنتی این است که به فرزندان نوع برقراری روابط اجتماعی و همکاری را آموزش می‌دهد. در حالی‌که بسیاری از بازی‌های مدرن و دیجیتال در انزوا و انفراد رخ می‌دهند، بازی‌های سنتی این امکان را فراهم می‌کنند که افراد با یکدیگر در ارتباط باشند و ضمن لذت بردن، تجربیات و خاطرات جدیدی به اشتراک بگذارند.
بازی کلاوروان
فرزاد شریفی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: یکی از بازی‌های جذاب و سنتی ایلام، بازی کلاوروان است. در این بازی، بازیکنان به دو دسته مساوی تقسیم می‌شوند و بر روی زمین دایره‌ای مشخص می‌نمایند. گروهی که در درون دایره قرار می‌گیرد، همگی کلاهی بر سر دارند و تیم دیگر باید تلاش کند در حین فرار، یکی از کلاه‌ها را برداشته و به نقطه‌ای دورتر برساند. در این حین، تیم داخل دایره تلاش می‌کند تا بازیکن را بگیرد.
شریفی در ادامه افزود: این بازی از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت فرهنگی است. علاوه بر سرگرمی، این بازی می‌تواند روحیه رقابت سالم را در جوانان تقویت کند و یادآور روابط انسانی مهمی باشد که در طول سال‌ها در جوامع مختلف برقرار بوده است. طراحی و اجرای این بازی‌ها در جمع‌های خانوادگی و مراسمات محلی، می‌تواند به حفظ فرهنگ و سنت‌ها در میان نسل‌های جدید کمک کند.
ضرورت حفظ فرهنگ بازی‌های سنتی
مهدی ویسه، عضو هیأت علمی دانشگاه ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: حفظ و ترویج بازی‌های سنتی، یکی از راهکارهای مؤثر برای تقویت هویت و فرهنگ بومی در بین جوانان است. با تغییرات سریع اجتماعی و روی آوردن به تکنولوژی، خطر فراموشی این سنت‌ها وجود دارد. بازی‌ها و سرگرمی‌های سنتی مانند کلاوروان نه تنها به فرآیند اجتماعی‌سازی کمک می‌کنند، بلکه می‌توانند به انسجام اجتماعی و ایجاد ارتباطات قوی‌تر بین نسل‌ها نیز منجر شوند.
وی افزود: بازی‌های سنتی ویژگی‌های منحصر به فردی دارند که در بازی‌های مدرن به‌ندرت یافت می‌شود. این سنت‌های فرهنگی، نوجوانان را به یادگیری از یکدیگر و احترام به قدیم‌ترها ترغیب می‌کنند و ضمن ایجاد سرگرمی، مهارت‌های اجتماعی و همکاری را تقویت می‌نمایند. به همین دلیل، به خانواده‌ها و نهادهای آموزشی توصیه می‌کنیم که با دقت بیشتری به این مقوله بپردازند و فرصت‌های بیشتری برای بازی‌های سنتی فراهم کنند.
در نهایت، می‌توان گفت که بازی‌های سنتی و فرهنگ بومی ایلام بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت اجتماعی و فرهنگی این استان هستند. با توجه به تداوم تغییرات اقتصادی و اجتماعی، اهمیت حفظ این سنت‌ها دوچندان می‌شود. با همراهی کارشناسان و مشارکت خانواده‌ها، می‌توان شاهد بیداری دوباره این بازی‌ها و سرگرمی‌ها بود که نه تنها بر سلامت روحی و روانی کودکان و نوجوانان تأثیر مثبت می‌گذارد، بلکه به تقویت روابط خانوادگی و اجتماعی و یادآوری ارزش‌های فرهنگی کمک می‌کند.
امید است نهادهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی با فراهم آوردن فرصت‌هایی برای مشارکت در این فعالیت‌ها، به تقویت هویت ملی و محلی در بین نسل‌های جوان‌تر کمک کنند. به این ترتیب، بازی‌های سنتی ایلام مانند کلاوروان نه‌تنها حفظ می‌شوند، بلکه به عنوان یک ابزار آموزشی و تفریحی در جامعه‌ای پویا و زنده، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انتهای خبر/ر