به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، مردم استان ایلام به دلیل ویژگی‌های خاص جغرافیایی، اقلیمی و فرهنگی خود، از دیرباز با انواع غذاهای محلی و سنتی آشنایی دارند که هرکدام نه تنها طعم خاص خود را دارند، بلکه در حفظ سلامت و تأمین انرژی در فصل‌های مختلف سال نقش بسزایی دارند. این غذاها بر اساس مواد اولیه‌ای تهیه می‌شوند که بیشتر از منابع طبیعی و گیاهان بومی منطقه به دست می‌آیند.
از جمله غذاهایی که در فصول مختلف سال در ایلام پخته می‌شود، می‌توان به ترخینه اشاره کرد که به خصوص در فصل زمستان و در مواقع شیوع سرماخوردگی میان مردم ایلام بسیار رایج است.
این غذاهای سنتی نه تنها به عنوان بخشی از فرهنگ بومی این استان شناخته می‌شوند، بلکه در ترویج سلامتی نیز تأثیرگذار هستند. با استفاده از مواد طبیعی و محلی، این غذاها می‌توانند نیازهای تغذیه‌ای و درمانی مردم را در فصول مختلف سال تأمین کنند. در این مقاله به بررسی برخی از غذاهای سنتی ایلام و ارتباط آن‌ها با سلامت عمومی خواهیم پرداخت و نظرات کارشناسان مختلف را در این زمینه جویا خواهیم شد.
غذاهای سنتی ایلام و تأثیر آن‌ها در حفظ سلامت مردم
از دیرباز غذاهای محلی در ایلام، علاوه بر طعم و لذت خاصی که دارند، به عنوان یک عامل مؤثر در ترویج سلامتی در میان مردم شناخته شده‌اند. این غذاها با استفاده از مواد غذایی تازه و سالمی تهیه می‌شوند که نه تنها لذت‌بخش هستند، بلکه باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و جلوگیری از بیماری‌ها می‌شوند. در این میان، ترخینه یکی از غذاهایی است که بیشتر در فصل زمستان مصرف می‌شود و به دلیل ترکیبات آن می‌تواند در برابر سرماخوردگی‌ها و بیماری‌های فصلی مؤثر باشد.
فاطمه چراغی کارشناس تغذیه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: غذاهای سنتی ایلام نه تنها از نظر طعمی جذاب هستند؛ بلکه در بهبود سلامت بدن نیز نقش بسزایی دارند. ترخینه به ویژه در فصول سرد سال به دلیل داشتن ترکیباتی مانند غلات و سبزیجات خشک می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند.
وی افزود: این غذا به طور خاص برای کسانی که به بیماری‌های تنفسی و سرماخوردگی مبتلا هستند، مفید است. استفاده از مواد غذایی محلی و سنتی که در مناطق مختلف ایلام کشت می‌شود، می‌تواند باعث تقویت سلامت عمومی شود و در مقابل بیماری‌ها مقاومت بیشتری به بدن بدهد.
غذاهای محلی ایلام در فصول مختلف سال
در کنار ترخینه، غذاهای دیگری نیز در ایلام وجود دارند که هرکدام برای فصول مختلف سال مناسب هستند. برای مثال در فصل بهار، گیاهان کوهی مانند کنگر، تَرِگ و پیچگ برداشت می‌شوند و پس از خشک شدن، در زمستان استفاده می‌شوند. این گیاهان از نظر تغذیه‌ای غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند و در بسیاری از غذاهای محلی ایلام مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این گیاهان علاوه بر داشتن طعم و مزه منحصر به فرد، خواص درمانی نیز دارند. برای مثال، کنگر به عنوان یک منبع غنی از فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ها شناخته می‌شود که می‌تواند در کاهش التهاب و تقویت سیستم گوارشی مفید باشد. تَرِگ و پیچگ نیز از گیاهان بومی ایلام هستند که در کنار طعم خاص خود، خواص درمانی دارند و در بسیاری از غذاهای محلی این استان به کار می‌روند.
حسین ندیمی کارشناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: در بسیاری از روستاها و مناطق دورافتاده ایلام، مردم همچنان از غذاهای محلی استفاده می‌کنند که به نوعی پیوند عمیقی با فرهنگ و تاریخ این منطقه دارند.
وی افزود: غذاهایی مانند لوبیاپلو، حلوا، کشک دو، شله... نه تنها در تأمین نیازهای تغذیه‌ای مردم مفید هستند، بلکه باعث حفظ ارتباط مردم با فرهنگ غنی خود می‌شوند. مصرف این غذاها موجب می‌شود که سنت‌ها و روش‌های تغذیه‌ای قدیمی همچنان زنده بمانند و نسل‌های جدید به این ارزش‌های فرهنگی آشنا شوند.
غذاهای محلی ایلام و فواید آن‌ها برای سلامت خانواده‌ها
غذاهای محلی ایلام بیشتر از مواد غذایی طبیعی و محلی تهیه می‌شوند که در فصول مختلف سال می‌توانند نیازهای تغذیه‌ای مردم را به خوبی تأمین کنند. برای مثال، نژی آو (عدس)، نخه (نخود)، تماته آو (گوجه فرنگی)، گوشت و خاینه (تخم‌مرغ نیمرو) از جمله مواد اصلی این غذاها هستند که هرکدام خواص خاص خود را دارند. عدس و نخود از منابع غنی پروتئین گیاهی هستند که می‌توانند جایگزین مناسبی برای گوشت باشند. گوجه فرنگی نیز به عنوان یک منبع عالی ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌ها، در تقویت سیستم ایمنی بدن مؤثر است.
در کنار این مواد غذایی، برخی غذاهای سنتی ایلام شامل کشک دوغ و حلوا هستند که می‌توانند به عنوان دسر یا غذای تکمیلی در رژیم غذایی خانواده‌ها گنجانده شوند. این غذاها علاوه بر اینکه طعم خوبی دارند، دارای خواص درمانی؛ مانند کمک به هضم غذا و تسکین دردهای گوارشی نیز هستند.
مهرداد عبدالهی کارشناس مسائل خانواده در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: یکی از مزایای غذاهای سنتی ایلام این است که خانواده‌ها می‌توانند از آن‌ها به عنوان یک ابزار برای تقویت پیوندهای خانوادگی استفاده کنند. بسیاری از این غذاها در مناسبت‌های خاص یا در کنار هم‌نشینی‌های خانوادگی آماده می‌شوند. این امر نه تنها به ارتقای سلامتی جسمی خانواده‌ها کمک می‌کند، بلکه روابط اجتماعی و عاطفی اعضای خانواده را نیز تقویت می‌کند. غذاهای محلی ایلام به نوعی یک عامل وحدت‌بخش در میان مردم این استان هستند.
ترویج فرهنگ غذایی ایلام در جامعه
ترویج غذاهای سنتی و محلی ایلام در میان مردم نه تنها می‌تواند به تقویت فرهنگ غذایی این استان کمک کند؛ بلکه به حفظ سلامت مردم نیز اثرات مثبت زیادی دارد. با توجه به شرایط زندگی شهری و تغییرات در سبک زندگی، بسیاری از غذاهای محلی در حال فراموشی هستند.
اما تلاش‌های اخیر برای معرفی و ترویج این غذاها در جامعه، می‌تواند باعث بازگشت به ریشه‌ها و استفاده بیشتر از مواد غذایی طبیعی و سالم شود. این امر به خصوص در شرایطی که بیماری‌ها و مشکلات بهداشتی مانند چاقی و بیماری‌های قلبی در حال گسترش هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
مهدی ویسه عضو هیأت علمی دانشگاه ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: غذاهای محلی ایلام می‌توانند نقشی کلیدی در ترویج سبک زندگی سالم داشته باشند.
با توجه به استفاده از مواد طبیعی و بومی، این غذاها می‌توانند برای افرادی که به دنبال رژیم غذایی سالم و متعادل هستند، گزینه‌های بسیار خوبی باشند. علاوه بر این، در شرایطی که توجه به تغذیه سالم در سطح جهانی رو به افزایش است، ترویج غذاهای محلی ایلام می‌تواند به عنوان یک مدل مناسب در ارتقای سلامت عمومی در این منطقه مطرح شود.
غذاهای سنتی ایلام نه تنها بخشی از هویت فرهنگی این استان به شمار می‌روند، بلکه در حفظ سلامتی مردم نیز نقش مؤثری ایفا می‌کنند. با استفاده از مواد غذایی طبیعی و محلی، این غذاها می‌توانند به تقویت سیستم ایمنی بدن، پیشگیری از بیماری‌ها و ترویج سبک زندگی سالم کمک کنند؛ بنابراین، ترویج و حفظ این غذاهای سنتی می‌تواند گامی مهم در ارتقای سلامت عمومی و حفظ فرهنگ غنی ایلام باشد.
انتهای خبر/ر