به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»،شکار غیرمجاز یکی از معضلات جدی زیست‌محیطی است که در سال‌های اخیر به ویژه در مناطق مختلف ایران، از جمله استان ایلام، به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. این پدیده نه تنها تهدیدی برای تنوع زیستی و اکوسیستم‌های محلی به شمار می‌آید، بلکه به عنوان یک رفتار ناپسند اجتماعی و فرهنگی نیز مطرح است که می‌تواند آثار مخربی بر روی محیط زیست و آینده نسل‌های آینده داشته باشد. در ایلام، با توجه به شرایط جغرافیایی و طبیعی خاص این منطقه، گونه‌های جانوری متنوعی از جمله گرازهای وحشی، کبک، آهو و دیگر حیوانات در حال انقراض هستند که به دلیل شکار غیرمجاز در معرض خطر جدی قرار دارند.
ریشه‌های شکار غیرمجاز؛ فقر، ناآگاهی و فرهنگ نادرست
شکار غیرمجاز به دلایل مختلفی از جمله فقر اقتصادی، عدم آگاهی عمومی و فرهنگ نادرست در برخی جوامع ریشه دارد. در واقع، بسیاری از افرادی که به این عمل ناپسند دست می‌زنند، ممکن است از عواقب زیست‌محیطی و اجتماعی آن بی‌خبر باشند و تنها به دنبال تأمین نیازهای فوری خود باشند. با این حال، این رفتارها نه تنها به کاهش جمعیت گونه‌های جانوری منجر می‌شود، بلکه می‌تواند بر زنجیره غذایی و تعادل اکوسیستم نیز تأثیر منفی بگذارد.
ناکامی اقدامات مقابله‌ای و ضرورت اصلاح قوانین
دستگاه‌های متولی در کشور، از جمله محیط زیست، اقداماتی را برای مقابله با این معضل انجام داده‌اند؛ اما این اقدامات به دلیل عدم کافی بودن و عدم تأثیرگذاری لازم نتوانسته‌اند مانع از افزایش این رفتارهای غیرقانونی شوند. در واقع، قوانین موجود معمولاً به اندازه کافی بازدارنده نیستند و نیازمند تجدید نظر و اصلاحات اساسی هستند. علاوه بر این، نبود فرهنگ مناسب در زمینه حفاظت از حیات وحش و عدم آگاهی عمومی نیز به تشدید این مشکل کمک کرده است.
راهکارهای جامع برای مقابله با شکار غیرمجاز
برای مقابله مؤثر با شکار غیرمجاز، نیاز است که رویکردی جامع و چندبعدی اتخاذ شود. یکی از مهم‌ترین راهکارها، انجام فعالیت‌های فرهنگی و آموزشی است که بتواند آگاهی عمومی را افزایش دهد و نگرش جامعه را نسبت به حیات وحش تغییر دهد. برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و برنامه‌های آموزشی در مدارس و جوامع محلی می‌تواند به ارتقاء آگاهی مردم درباره اهمیت حفاظت از گونه‌های جانوری کمک کند. همچنین، باید تلاش شود تا داستان‌ها و تجربیات موفق در زمینه حفاظت از حیات وحش به اشتراک گذاشته شود تا افراد بیشتری را به این موضوع جذب کند.
قوانین بازدارنده و همکاری همگانی؛ گام‌های اساسی در حفاظت از حیات وحش
علاوه بر اقدامات فرهنگی، باید جرائم سنگین و بازدارنده‌ای برای شکارچیان غیرمجاز وضع شود. این جرائم باید به گونه‌ای طراحی شوند که نه تنها شامل جریمه‌های مالی باشد، بلکه مجازات‌های اجتماعی و قانونی نیز در نظر گرفته شود تا افراد را از انجام این عمل ناپسند بازدارد. همچنین، باید برنامه‌های نظارتی و کنترلی مؤثری برای شناسایی و برخورد با شکارچیان غیرمجاز ایجاد شود. در نهایت، همکاری میان نهادهای دولتی، سازمان‌های غیردولتی و جوامع محلی برای ایجاد یک رویکرد جامع در حفاظت از حیات وحش ضروری است. این همکاری می‌تواند به تبادل اطلاعات، تجربیات و منابع کمک کند و زمینه‌ای را فراهم آورد تا بتوان به یک راهکار پایدار در حفاظت از تنوع زیستی دست یافت. حفاظت از حیات وحش نه تنها مسئولیت دولت‌ها بلکه وظیفه‌ای همگانی است که نیازمند همکاری همه اقشار جامعه می‌باشد. با توجه به اینکه ایلام یکی از مناطق غنی از نظر تنوع زیستی است، حفاظت از گونه‌های جانوری آن باید در اولویت قرار گیرد تا نسل‌های آینده نیز بتوانند از زیبایی‌های طبیعی و تنوع زیستی این منطقه بهره‌مند شوند.
تغییر فرهنگی؛ کلید حفظ حیات وحش و توسعه پایدار
با توجه به تمامی این نکات، ضروری است که جامعه به سمت یک تغییر فرهنگی حرکت کند که در آن ارزش‌های حفاظت از محیط زیست و حیات وحش در مرکز توجه قرار گیرد. این تغییر نه تنها می‌تواند به حفظ گونه‌های جانوری کمک کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ای برای توسعه پایدار و بهره‌برداری معقول از منابع طبیعی فراهم آورد. در نهایت، ما باید به یاد داشته باشیم که حیات وحش بخشی از هویت ماست و حفاظت از آن وظیفه‌ای انسانی و اخلاقی است که نباید فراموش شود.
شکار غیرمجاز تهدیدی برای نسل‌های آینده
در همین راستا حسین خالقیدر گفتگو با خبرنگار تحلیلی «ایلام بیدار» در خصوص آسیب‌های شکار غیرمجاز و دستگیری شکاچیان اظهار کرد: در پی نظارت‌های مستمر محیط‌بانان، چهار رأس گراز که به طور غیرمجاز شکار شده بودند، کشف شد. این اقدام غیرقانونی به‌شدت تحت پیگرد قانونی قرار گرفته و شکارچیان متخلف به مراجع قضایی تحویل داده شده‌اند. با همکاری محیط‌بانان و مأموران نیروی انتظامی شهرستان ملکشاهی، از این شکارچیان دو سلاح غیرمجاز نیز کشف و ضبط شد.
رئیس حفاظت محیط‌زیست ملکشاهی با تأکید بر اهمیت حفظ تنوع زیستی و حیات‌وحش خاطرنشان کرد که هرگونه شکار غیرمجاز نه‌تنها به اکوسیستم آسیب می‌زند؛ بلکه تهدیدی برای نسل‌های آینده نیز به شمار می‌آید.
وی همچنین به اهمیت همکاری مردم در حفاظت از محیط‌زیست اشاره کرد و از آن‌ها خواست که در صورت مشاهده هرگونه تخلف، سریعاً به مقامات مربوطه اطلاع دهند.
خالقی تصریح کرد که باتوجه‌به حساسیت موضوع، برنامه‌های آموزشی و ترویجی برای آگاهی‌بخشی به جامعه درباره اهمیت حفاظت از حیات‌وحش و قوانین مربوط به شکار نیز در دستور کار قرار دارد.
رئیس حفاظت محیط‌زیست ملکشاهی در پایان یادآور شد: قاضی شهرستان دادگستری ملکشاهی حکمی صادر کرده است که تا لاشه‌های حیوانات به یک زیستگاه منتقل شوند تا سایر حیوانات در جنگل از این لاشه‌ها استفاده کنند. این اقدام به چرخه طبیعی حیات‌وحش کمک کرده و از هدررفت منابع طبیعی جلوگیری می‌کند. همچنین، سه گونه از جانداران کمیاب و در خطر انقراض نیز از این لاشه‌ها تغذیه کردند که در حفظ بقای این حیوانات بسیار حائز اهمیت است.
در پایان به گزارش «ایلام بیدار»، فیلم و عکس‌هایی از«مهدی مامی»محیط بان خوش دوق ایلامی مربوط به انتقال لاشه‌های شکار غیرمجاز کشف شده به یکی از زیستگاهای محیط‌زیست ایلام و تغذیه جانداران کمیاب از این لاشه‌ها را مشاهده کنید.