جمله ی فوق افتتاحیه ی انتشار مجدد روزنامه ی معلوم الحال مغرب است. نعیمه اشراقی افاضه فرموده اند ما از قافله ی تمدن عقب افتاده ایم! ولی ظاهرا امام راحل نظر دیگری داشته اند: اين چيزهايي كه در ممالك ديگر شما خيال مي كنيد تمدن است، وقتي كه درست تأمّل كنيد تمدن نيست، بلكه به توحّش نزديكتر است؛ صحیفه- ج 8، ص 309. امروز كه ـ به اصطلاح ـ عصر تمدن و ترقّي و عصر پيشرفت است، عصر شيطان هاست. صحیفه- ج 19، ص 236.
