مشکلات مالی و ورود افراد غیرمتخصص اصلی ترین مشکل رسانه های استان ایلام

گروه فرهنگ و رسانه ایلام بیدار:: در هفدهم مرداد ماه سال 1377، محمود صارمی خبرنگار خبرگزاریِ جمهوری اسلامی، به همراه هشت نفر از اعضای کنسولگری ایران در مزار شریف افغانستان به دست گروهک تروریستی طالبان به شهادت رسید. به همین مناسبت، شورای فرهنگ عمومی، هفدهم مرداد ماه هر سال را به عنوان «روز خبرنگار» نامگذاری کرد.

به همین مناسبت نشست بررسی مشکلات و آسیب شناسی حوزه رسانه ای استان ایلام با حضور عبدالحمید کرمی فعال رسانه ای و رئیس خانه مطبوعات استان ایلام،پژمان مهدوی فر سرپرست خبرگزاری فارس در استان،جبار صفر بیگی سردبیر هفته نامه عیلام خبر و فرج الله صید محمدی مدیر مسئول پایگاه خبری ویرا در دفتر پایگاه خبریایلام بیداربرگزار شد.

تحلیل و ارزیابی مشکلات خبرنگاران و بازتعریف نیازهای اصحاب رسانه، نقش روابط عمومی ها در تسهیل ماموریت های رسانه ای،ضعف حرفه ای گرایی، مشکلات بیمه و اقتصاد رسانه، فضای مجازی فرصت ها و تهدیدها در عرصه رسانه از محورهای اصلی این نشست بود.

 ورود سرمایه‌گذاران موجب احیا مطبوعات محلی می شود

عبدالحمید کرمی رئیس خانه مطبوعات استان ایلام در این نشست گفت: با توجه به اینکه استان ایلام از نظر تاریخ رسانه‌ای عمر کوتاهی نسبت به سایر استان‌های کشور دارد اما در همین مدت کم توانسته در بحث رسانه‌ای و مطبوعاتی حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشد؛ اگر بخواهیم هفته نامه پیک ایلام که از زمان فعالیتش تاکنون به صورت منظم به فعالیت خود با توجه به تجربه کاری که داشته در نظر بگیریم، ۲۵ سال رسمی از آغاز عمر مطبوعات استان می گذرد؛ این هفته نامه از سال ۷۱ و همزمان با سالروز بسیج آغاز به کار کرد.

وی ادامه داد:با گذشت ۲۵ سال از عمر رسانه در استان هم اکنون دنیای رسانه بسیار فراگیر شده و در حال حاضر در سطح استان ایلام ۴۵ نشریه محلی، بیش از ۷۰ نمایندگی روزنامه های سراسری، 10 خبرگزاری و ۲۰ سایت خبری تحلیلی وجود دارد، جدا از کانال های خبری که در فضای مجازی تشکیل شده و این خود باعث به وجود آمدن یک سری تهدیدها و فرصت ها با وجود عمر جوانی رسانه‌ها شده است.اما در مقایسه با استان های بزرگ که سابقه کار مطبوعاتی در آنها بیشتر است، استان ایلام در حوزه مطبوعات و رسانه دارای شاخصه‌های بزرگی است و مسائل مالی و اقتصادی دغدغه بسیار مهم اهالی رسانه و مطبوعات است هرچند که طبق قانون یکی از شرایط کار مطبوعاتی موضوع تمکن مالی است که در قانون اخذ مجوزها هیچ تعهدی در این خصوص نیامده است.

کرمی عنوان کرد:آنچه مشخص و روشن است اینکه بایستی مطبوعات نقش واقعی خود را با توجه به رسالتی که دارند حفظ کنند اما واقعیت این است که مطبوعات و رسانه ها نتوانسته اند آنگونه که باید و شاید شأن خود را حفظ کنند در حالی که رمز ماندگاری رسانه و خبرنگار در همین موضوع است.بسیاری از افراد با توجه به بیکاری و نبود کار احساس می‌کنند که با ورود به مطبوعات می توانند درآمدی را کسب کنند و برای همین به روابط عمومی ها متوسل می شوند و این به خاطر نوع رفتاری که تعدادی تحت عنوان خبرنگار و روزنامه نگار انجام می دهد این مشکل در استان به وجود آمده است.

رئیس خانه مطبوعات استان گفت:در واقع نباید کمیت را فدای کیفیت کرد، در عرف بین المللی به ازای هر ۵۰ هزار نفر جمعیت یک نشریه است اما اکنون در استان ایلام با وجود جمعیت بالغ بر ۵۰۰ هزار نفری ۴۵ نشریه در حال فعالیت است، این در حالی است که هیچ گونه اسپانسر و بخش خصوصی فعالی در این خصوص وجود ندارد و چشم همه مطبوعات به ادارات و دولت است.آنچه که باید به آن اشاره کرد اینکه در دهه ۷۰ حدود سه الی چهار نشریه فعال در شهر ایلام وجود داشت که همه این نشریات تامین مالی بودند؛ آنان که نگاه اقتصادی به مطبوعات دارند و از آن دکان ساخته اند، باید بدانند که جای آنها اینجا نیست و باید کسانی که در این خصوص دغدغه و زمینه دارند پای کار باشند.

آموزش اصلی ترین مشکل رسانه های استان

"پژمان مهدوی فر"سرپرست خبرگزاری فارس ایلام در این نشست با بیان اینکه در بالغ بر 10 خبرگزاری در استان فعالیت دارند گفت: مهمترین مشکلات حوزه رسانه آموزش بوده که در اختیار اهالی رسانه آنچنان که باید قرار نگرفته است و این باعث شده است خبرنگاران زبده در حوزه رسانه نداشته باشیم.
وی اظهار کرد: اخیرا نیز برخی کانال ها در شبکه های اجتماعی با اخبار و روش های نوینی مخاطبین پروپاقرصی کسب کرده و این نشان از تغییر ذائقه مردم دارد.
مهدوی افزود: متاسفانه اهالی رسانه با مشکل بزرگی بنام تمکن مالی مواجه هستند وبا توجه به اینکه یکی از درآمد های رسانه تبلیغات و رپورتاژ خبری بوده متاسفانه ادارات آنچنان در این حوزه همراه نیستند و رسانه ها در  مضیقه  بوده و همین موضوع باعث شده که بیشتر رسانه ها از جیب خود هزینه کنند.
این فعال رسانه با اشاره به اهمیت ساماندهی خبرنگاران عنوان کرد : حوزه رسانه حوزه گسترده ای بوده و هرکسی به راحتی خود را خبرنگار معرفی می کند که در این راستا نیز باید ساماندهی صورت گرفته و وظیفه هر فعال در حوزه رسانه به نوع خود مشخص شود.
سرپرست خبرگزاری فارس ایلام بیان کرد: در چند سال اخیر موضوع تمرکز اگهی ها در ارشاد مطرح شده و این رپورتاژها در صورت تمرکز می توانست کمکی برای مطبوعات باشد که عدم توجه به آن، این مهم به یک حلقه مفقوده در حوزه اطلاع رسانی مطبوعات تبدیل و به مشکلی اساسی مبدل شده و گریبان اصحاب رسانه را گرفته است.
وی تاکید کرد: یک راهکار برای این موضوع این است که باید ملاک شخص خبرنگار بوده و با شناسنامه دار کردن آنها بخشی از این تبلیغات را دریافت کنند.
مهدوی در پایان گفت: خانه مطبوعات با ایجاد خبرنگار محوری بجای رسانه محوری می تواند بخش مهمی از این مشکلات مالی را مرتفع کند.

سایت های خبری جوانمرگ شدند

"فرج اله صیدمحمدی"، مدیر مسئول سایت خبری ویرا هم در این نشست گفت: فعالیت سایت‌های خبری در بستر رسانه از زمانی آغاز شد که مطبوعات محلی در اوج کار خود بودند اما نیاز بود مسیری جدید در عرصه‌ی اطلاع رسانی از یک فضای مکتوب و سنتی به جهت شفاف سازی، سهولت و سرعت در اطلاع رسانی ایجاد شود و در همین راستا سایت های خبری ایجاد شدند.
وی اظهار کرد: اوج کار این سایت ها از سال 91 تا 94 بود و اگر پارامتری به عنوان معیار در نظر بگیریم به دلیل ظهور و بروز در عصر مطبوعات محلی، سایت‌های خبری یک حالت گزاری بین فضای سنتی و مجاری بودند که توانستند در طول این چند سال فعالیت درخشانی داشته باشند.
صیدمحمدی افزود: به دلیل گستردگی اطلاعات و لزوم دسترسی مردم به اطلاعات، این سایت ها به خوبی فعال بودند اما به دلیل عدم حمایت از آن ها به زودی جوانمرگ شدند و در فضای شبکه های اجتماعی هضم شدند و صدای شکسته شدن استخوان آن ها را به راحتی می توان شنید و اگر یارانه و حمایت های مالی برای این سایت ها در نظر گرفته نشود این حوزه به فراموشی سپرده خواهد شد.
این فعال رسانه عنوان کرد: سایت ها به دلیل انفجار اطلاعات یکی از دوران طلایی را در استان طی کردند و توانستند به خوبی مخاطب خود را جذب کرده و در سطح کل جامعه و عوام در دورافتاده ترین روستاها نفوذ کرده و نقش داشته باشند.
مدیر مسئول سایت خبری ویرا با بیان اینکه با حضور سایت‌های خبری سرعت، دقت و شفافیت در حوزه اطلاع رسانی ظهور و بروز کرد، خاطر نشان کرد: سایت ها و خبرگزاری ها در کنار مطبوعات محلی در حوزه جریان سازی نقش ارزنده داشته اند.
وی خواستگاه اصلی کار رسانه‌ای خود را مطبوعات محلی عنوان کرد و افزود: آسیب های فراروی سایت های خبری بسیار است اما اگر تنها یک مشکل در این حوزه را مطرح کنیم آن تعطیلی دفاتر خبری و بیکار شدن نیروهای این دفاتر می باشد.
صید محمدی با اشاره به ضرورت بالا رفتن سرعت و دقت در انتقال اطلاعات در عصر ارتباطات ادامه داد: با توجه به تغییر ذائقه‌ها و سلایق مخاطبین ، فعالیت رسانه‌ای در کانال های خبری ظهور کرده اند و به دلیل اینکه ذائقه مردم به دنبال اخبار کوتاه و ساندویچی با سرعت بالا درآمده، خبرنگاران استان باید در این حوزه نیز فعال شده و فضا را در دست بگیرند.
وی مشکلات سایت‌های خبری استان را در پنج مقوله‌ی کم‌تحرکی رسانه‌های استان، تغییر ذائقه‌ی مردم، بی توجهی مسئولین، ورود افراد بدون تخصص در حوزه‌ی رسانه و قهر نخبگان و نویسندگان بررسی کرد و گفت:عدم توجه به سوژه اصلی‌ترین مسئله‌ی پیش روی سایت‌های خبری و رسانه‌های استان است. رسانه های ما بیشتر به دنبال مشکلات مخاطبین هستند و خبرنگاران باید با تعریف سوژه و کار حرفه‌ای خبری به رویه قبل برگشت بخورند.
این فعال رسانه مشکل دیگر را بی برنامگی وزارت ارشاد و معاون مطبوعات برای سایت های خبری دانست و گفت: عدم رتبه بندی سایت ها باعث شده که هیچ یارانه ای به آن ها تعلق نگیرد.
وی تاکید کرد: رسانه گریزی از دیگر مشکلات رسانه‌هاست. متاسفانه مدیران استان از رسانه فراری بوده و خطوط قرمز ساختگی را تعریف کرده و از برقراری ارتباط با رسانه‌ها دوری می‌گزینند و هیچ حمایتی از خبرنگاران نمی کنند.
مدیر مسئول سایت خبری ویرا آفت دیگر حوزه رسانه را عدم برگزاری جشنواره ملی عنوان و بیان کرد: در طول این چند سال تنها یک برنامه رقابتی ملی یا جشنواره‌ی ملی برای رسانه ها برگزار نشده است. چالش دیگر عدم نظارت است و عدم انطباق و هم‌سویی فعالیت سایت ها و فضای مجازی باعث شد این حوزه خیلی زود به فراموشی سپرده شود و این آسیبی بود که مسئولین وزارتی باعث آن شدند.
وی با اشاره به اینکه سایت های محلی مخاطب محور بوده و با شناسایی خبرنگاران و نویسندگان زبده در حوزه رسانه نقش بسزایی داشتند، اظهار کرد: ظهور شبکه های اجتماعی ذائقه مردم را به کلی تغییر داده و مردم عملا حوصله ای برای پیگیری گزارش و تحلیل کامل اخبار ندارند.
صید محمدی مشکل دیگر را نبود فیلتر در حوزه فضای مجازی عنوان و افزود: اکنون می بینیم که در حالی هرشخصی می تواند به راحتی یک کانال را تشکیل دهد و می‌تواند مخاطبین زیادی را جذب کنند که هیچگونه نقش رسانه ای در آن دیده نمی شود و عدم توجه رسانه ها به این حوزه و یا رقابت با آن باعث این موضوع شده که این مشکل به خود ما برگشت می خورد.
این فعال رسانه تاکید کرد: نخبگان در نقش آفرینی سایت ها بسیار موثر بودند ولی متاسفانه هم اکنون با گسترش فضای مجازی این افراد با رسانه ها قهر کرده و می طلبد دوباره بزرگان و نخبگان با رسانه ها و به خصوص سایت های خبری آشتی کنند.

بروز مشکلات با ورود افراد غیر متخصص به حوزه رسانه 

جبار صفربیگی از فعالان رسانه ای استان ایلام و سردبیر هفته نامه محلی "عیلام خبر" هم در این نشست گفت:در عصر رسانه کنونی که فضای مجازی وارد عرصه شده و از طرفی بیشتر مردم به تازگی با این موضوع آشنا شدند، مردم به راحتی تمام اخبار و اطلاعات خود را حتی در سراسر جهان با یک موبایل دریافت می‌کنند لذا امروزه شاهد توسعه روزافزون خبر و دریافت آن هستیم.

وی ادامه داد:جدای از این موضوع آنچه که باید در خصوص مطبوعات محلی ایلام گفت اینکه نقشه آنها در تأثیرگذاری و مثمرثمر بودن رفع مشکلات جامعه بی بدیل است، به طور مثال در برخی نشریات محلی در کشور آلمان تعداد تیراژ این نشریات به پنج میلیون نسخه در روز می‌رسد اما امروزه مطبوعات محلی در استان ایلام با چالش‌های جدی دست و پنجه نرم می کنند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به همان تمکن مالی اشاره کرد.در واقع اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ایلام کار را به کاردان نمی‌سپارند و هر کسی که شب می خوابد صبح که از خواب بلند می شود با خود می گوید که خبرنگار است، لذا در راستا اداره ارشاد نتوانسته وظیفه خود را در خصوص تفکیک خبرنگاران واقعی و غیرواقعی انجام دهد.

وی به ضرورت تفکیک مدیران، سردبیران و خبرنگاران با بازاریابان اشاره و آن را امری ضروری دانست و گفت: هر کس در هر جایگاهی باید سر جای خود قرار گیرد تا مانع از ظهور و بروز برخی آسیب ها شد، این شرایط تا جایی رفته که حتی برخی افراد که هیچگونه سابقه کار و روزنامه نگاری و مدرکی هم در این خصوص ندارند در جلسات و نشست های خبری شرکت کرده و باعث بروز یک سری مسائل و مشکلات شده اند.دومین موضوعی که باید آن اشاره کرد این است که اکثر مطبوعات محلی استان ایلام مکان های خود را بسته اند و اجاره بهاء برای دفاتر خود را ندارند در حالی که نباید اینگونه باشد و نقش مطبوعات محلی در توسعه منطقه ای بسیار تاثیرگذار است لذا این چالش بسیار بزرگ باید توسط مسئولان امر برطرف شود چرا که بی توجهی به این مسائل و مشکلات در مطبوعات محلی در استان ایلام ضربات جبران ناپذیر را به دنبال خواهد داشت.

وی افزود: استانداری ایلام از عمر دولت یازدهم هنوز یک صفحه گزارش عملکرد به مطبوعات نداده است در حالی که در دولت های قبل این چنین نبود و به نشریات صفحاتی را برای ارائه گزارش خود ارائه می دادند، انتظاری که داریم اینکه در دولت دوازدهم این مشکل و نقیصه برطرف شود.

صفربیگی تاکید کرد: بعد از ۲۵ سال از عمر مطبوعات محلی و رسانه‌ای استان ایلام هنوز نتوانستیم افراد متخصص و متعهدی را وارد عرصه کار و آنها را تربیت کنیم، یکی از این موضوعات که باعث ایجاد چنین مشکلاتی شده بحث تمکن مالی روزنامه ها است و شرایط مالی مطبوعات محلی امروزه تا جایی پیش رفته که به نیروهای زیردست خود تنها قادر به پرداخت ماهیانه ۲۰۰ هزار تومان حقوق هستند و با همین مبلغ نیز اداره می شود.این در حالی است که بایستی در یک نشریه محلی بین ۱۰ الی ۱۲ نفر استخدام شده وجود داشته باشد امید داریم که رایزنی‌ها باعث رفع مشکلات مطبوعات محلی و تمرکز بر روی این موضوع شود.

وی در ادامه گفت: افرادی هستند که بسیار غیرحرفه ای کار می کنند و اداره ارشاد هیچ اهرم نظارتی برای تفکیک خبرنگاران ندارد و در این راستا هیچ استعلامی هم گرفته نمی شود، لذا هیچ گونه سابقه و پیشینه ای از این افراد در دست نیست درحالی که می توان با نظارت بیشترافرادی که به این عرصه ورود می‌کنند دارای چه مدرک و یا سوابق و تعداد تخصص های لازم در این زمینه هستند؛ نبود هیچگونه گزینش در این خصوص کار را برای اهالی مطبوعات و رسانه های ایلام به کلی سخت کرده است.

وی افزود: استان ایلام برخلاف اکثر استان های کشور شهر صنعتی نیست و در این استان ها ادرات دولتی وابستگی شدیدی به مطبوعات محلی دارند، مطبوعات محلی ایلام به دلیل اینگونه مشکلات در جای خود در جا می زنند ، با مراجعه به روابط عمومی های ادارات استان آنها چنین اعلام می دارند که به دلیل کمبود اعتبارات نمی‌توانند فعالیتی را در خصوص پروژه های اجرا شده خود در آن دستگاه ارائه کنند در حالیکه طبق قانون باید این قبیل کارها اطلاع رسانی شود ولی در ایلام روابط عمومی ها و مدیران دستگاه‌های اجرایی با این بحث آشنایی لازم را ندارند.

طرح ساماندهی مطبوعات راه حل رفع مشکلات رسانه ها

عبدالحیمد کرمی، رئیس خانه مطبوعات نیز در ادامه این نشست تاکید کرد:سیاستی که در دولت گذشته و در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد بوده این که در هر برهه ای و بخصوص در روز خبرنگار ۳۰۰ هزار تومان به خبرنگاران داده می شد اما آنچه که باید در دولت یازدهم به آن اشاره کرد این که یارانه مطبوعات در مقطعی خوب پرداخت نمی شد که با همراهی وزیر وقت ارشاد، یارانه در برخی مناطق محروم تا سه برابر افزایش یافت.بنا بر اعلام اخبار رسمی یارانه مطبوعات در شش ماهه دوم به اهالی مطبوعات و رسانه پرداخت می شود؛ خانه مطبوعات نیز به عنوان یک جایگاه صنفی درصدد حل مشکلات خبرنگاران و اهالی رسانه و مطبوعات است و بایستی نگاه سیاسی در این خانه پاک شود و همه دوستان و همکاران برای رفع این مشکلات پای کار آیند.

کرمی ادامه داد:می ‌توان از طریق همین خانه و ظرفیت هایی که موجود است کارهای بسیار بزرگی انجام داد، هستند کسانی که برای کسب و آگهی و رپورتاژ و کسب درآمد خود در این زمینه خود را آویزان به مدیران و روابط عمومی ها می کنند و سابقه سایر همکاران رسانه ای را زیر سوال می برند لذا این آسیب را باید احیا کنیم.طرح ساماندهی اهالی مطبوعات و رسانه توسط خانه مطبوعات به طور جدی پیگیری شده و اکنون سامانه الکترونیکی در دسترس همه خبرنگاران است و همکاران می توانند با عضویت در این سامانه در طرح ساماندهی، نقش بسزایی را ایفا کنند.

مدیر مسئول هفته نامه پیک ایلام در ادامه به مشکلات هفته نامه های محلی اشاره و گفت:مطبوعات محلی می‌توانند با انجام یکسری کارها درآمدزایی های را برای خود داشته باشند از جمله طرح اشتراک که در ازای این طرح چنانچه هزینه آن نشریه هزار تومان باشد، درقالب این طرح ۵۰ درصد پول نشریه را به صاحب آن می دهند که در استان ایلام این موضوع استفاده شده و در ازای این طرح 30 میلیون تومان درآمد زایی شده و در کنار این نیز مبلغ ۳۰ میلیون تومان یارانه دریافت کرده و در مجموع ۶۰ میلیون تومان برای خود درآمدزایی ایجاد کرده است.

وی در خصوص مسائل و مشکلات مربوط به یارانه سایت های خبری استان نیز گفت: به بسیاری از این سایت ها یارانه تعلق گرفته اما عدم تعلق یارانه به برخی سایت ها به دلیل انجام ندادن یکسری موارد و مسائل در سایت ثبت نامی مربوطه بوده است.

وی در خصوص انتقادها از استانداری ایلام در خصوص عدم ارائه گزارش کار به مطبوعات نیز گفت: اینکه استانداری ایلام هیچگونه رپورتاژی را در این خصوص به مطبوعات محلی نداده از مظلومیت دولت است و این موضوع یا از خویشتن داری است و یا شکسته نفسی مسئولان مربوطه که در این زمینه کار خاصی انجام نگرفته لذا باید از ظرفیت مطبوعات و اهالی رسانه در این خصوص استفاده های لازم را برد.

کرمی افزود:جشنواره فرامرزی مطبوعات در استان ایلام واقع تابلویی درخشانی از فعالیت‌های مطبوعاتی استان ایلام در وزارت ارشاد است، انتقادی که از همکاران رسانه‌ای و مطبوعاتی داریم این که همه در این خصوص پای کار نیامدند این جشنواره تنها گوشه ای از ظرفیت‌های اهالی مطبوعات و رسانه بود و اگر همه پایه کار می آمدند این جشنواره مطلوب تر برگزار می شد.

وی به موضوع توزیع آگهی های تبلیغاتی در رسانه ها اشاره و تصریح گرد:توزیع آگهی ها بایستی براساس چارچوب خاص خود در بین اهالی مطبوعات صورت گیرد سوالی که در ذهن است اینکه چرا باید از این آگهی ها نماینده هفته نامه یک نشریه از استان دیگر قبل از هفته نامه های ایلام آگهی دریافت کنند و این مشکل و نقیصه باید توسط دست‌اندرکاران ارشاد برطرف شود که امری بسیار ضروری است.استان ایلام تنها استانی است که در حوزه چاپ نشریات محلی دچار مشکل است و این مشکل با ورود سرمایه گذاران حل می شود، اکنون چاپ نشریات ایلام در استان هایی مانند کرمانشاه و همدان و خوزستان انجام می شود لذا بایستی تلاش ها برای ورود سرمایه‌گذاران به این موضوع انجام گیرد.
وی در پایان تاکید کرد:موضوع مهمی که باید به آن اشاره کرد این که رسانه و مطبوعات جایگاه توسعه و دغدغه و پیشرفت است و باید افرادی که این سه شاخص را دارند در این عرصه بمانند و افرادی هم که نگاهی غیر از این دارند از این عرصه باید بروند.

انتهای پیام/ش